- نام علمی: Rosa canina
- زیستگاه اصلی در ایران: جنگل‌های شمال، منطقه ارسباران، و ارتفاعات فوقانی مناطق دیگر ایران
- نام متداول: گل نسترن
گل نسترن به دلیل عوامل محیطی فقط در آب و هوای خشک رشد می کند. با توجه به مشخصات گل نسترن این گل در مصارف دارویی و زیبایی استفاده می شود. همچنین از میوه این گل که گل سرخ نامیده می شود در مارمالاد استفاده می شود.
معرفی و مشخصات گل نسترن
گل نسترن (rose cania) به دلیل عوامل محیطی به آب و هوای خشک مقاوم است. با توجه به مشخصات گل نسترن، این گل می تواند در دره ها و همچنین در ارتفاعات بالاتر از ۱۵۰۰ متر، به راحتی رشد کند.ریشه این گیاه کم عمق است، اما بعدا گسترش یافته و سازگاری عالی ای را در مناطق کم آب تشکیل می دهد. این گیاه معمولا از ۵ یا ۷ جز برگچه تشکیل شده است و میتواند تا ارتفاع ۴ متر رشد کند.
مشخصات گل نسترن و زمان برداشت
گل نسترن در انواع زیستگاه هایی از جمله مناطق دشت، دره ها در ارتفاعات کم یا متوسط رشد می کند. با توجه به مشخصات گل نسترن، این گل برای مصارف زیبایی و ساخت عطر و ادکلن و ساخت دارو مورد استفاده قرار میگیرد. بهترین زمان برای برداشت این گل در اوایل بهار تا تابستان باید انجام گیرد. در این فاصله زمانی گل ها تازه شکوفه زده اند و بسیار معطر هستند. گلهای کامل قابل برداشت هستند. اما اگر فقط گلبرگها را برداشت کنید می توانید به گل اجازه دهید رشد کند تا قسمت داخلی آن به میوه تبدیل شود. به میوه ی گل نسترن گل سرخ هم گفته می شود. میوه گل نسترن بسته به نوع آن به رنگ های سبز ، نارنجی یا قرمز خونی تبدیل می شود.
گیاه نسترن
اطلاعات کلی و مشخصات گل نسترن
گل سرخ سگ پس از ثابت شدن در یک مکان ، بسیار تهاجمی می شود و کنترل رشد آن بسیار سخت است. به نظر می رسد گل نسترن مورد علاقه زنبورهای گال زا هستند، زیرا به طور معمول چندین گال در این گل سرخ وجود دارد. این زنبور ها مضر نیستند و از گل نسترن به عنوان یک محفظه برای تخم هایش استفاده می کند. گل نسترن می تواند به سرعت رشد می کند. حتی ممکن است تا دو سال جوانه بزنند. شکوفه های گل نسترن به شکوفه های گل رز وحشی شباهت دارند و دارای محدوده رنگی از صورتی روشن تا سفید هستند. شکوفه این گل یک بار در سال معمولا از بهار تا تابستان ادامه دارد.
خواص دارویی گل نسترن
عکس: میوه های گل نسترن که به زبان ترکی گیلدیک نیز نامیده می شود
گل نسترن یا R. canina از زمان های قدیم مورد توجه مردم بوده است. در طب، از ریشه، برگ، شاخه و میوه آن به عنوان داروهای گیاهی برای بسیاری از بیماری ها مانند عفونت ها و بیماری های التهابی استفاده می شد. میوه گل نسترن به عنوان گل سرخ شناخته شده است که مردم محلی این میوه را خشک کرده و به صورت چای مصرف می کنند که عطر و طعم شیرینی را به چای می دهد و حاوی ویتامین c می باشد. با توجه به مشخصات گل نسترن این گیاه در ساخت مواد اولیه برای صنایع غذایی مدرن و داروسازی استفاده می شود، زیرا منبع ترکیباتی همچون آنتی اکسیدانی مانند آسکوربات ، بتاکاروتن ، گلوتاتیون ، α-توکوفرول ، آنتوسیانین ها و سایر فنل است. در آزمایشات بالینی که در خصوص فواید و مشخصات گل نسترن انجام شده می توان دریافت که پودر گل سرخ باعث کاهش علائم التهاب روماتوئید می شود و عصاره این پودر دارای خاصیت ضد التهابی و ضد حساسیتی است.
استفاده های گل نسترن و خواص دارویی فواید گل نسترن
جوانه های گیاه و شکوفه های آن یکی از عالی ترین مواد آرایشی هستند. این گل ها برای ساخت مرطوب کننده ها مورد استفاده قرار میگیرند و مخصوص پوست های حساس و لطیف هستند. همچنین روغن این گیاه دارای رایحه ای لطیف و شیرین است و برای محصولات مراقبت از پوست بسیار عالی است. گلبرگهای گیاه خوراکی هستند و با توجه به مشخصات گل نسترن می توانید آن ها را به سالاد اضافه کنید. همچنین از گلبرگ های گل نسترن در دسر، سس ها و ژله ها استفاده می شود.
مطلب معرفی گیاه دارویی بومادران سرخسی | achillea filipendulina lam را درباره این گیاه دارویی نیز مطالعه کنید
- گوارش
برای درمان ورم معده، نفخ شکم ، فتق هیاتال ، سوزش سر دل بسیار مفید است (یک قاشق چایخوری گلبرگ خشک شده ، به مدت ۵ دقیقه در آب داغ خیس کنید و بعد از غذا به اندازه ی یک فنجان میل کنید.)
- ضد التهاب
گلبرگ های خشک شده به به مدت ۱۰ دقیقه در آب گرم قرار دهید. سپس بر روی چشم هایتان بگذارید.
- ویتامین
باید دانه های میوه را از آن جدا کنید، در غیر این صورت ممکن است برای ستون فقرات سمی باشد. خمیر درون میوه را خرد کرده و به مقدار کافی با شکر مخلوط کنید و سپس آن را به عنوان مارمالاد میل کنید. این مارمالاد سرشار از ویتامین C می باشد.
ویتامین های گل نسترن
- آرام بخش
در صورتی مشخصات گل نسترن را مطالعه کنید، در می یابید که از آن برای آرامش سیستم عصبی استفاده می شود و می تواند برای مشکلات معده نیز استفاده شود.
کاربردهای تاریخی و تجاری گل نسترن
گل نسترن ضربان قلب را تنظیم می کند، حالت تهوع را کاهش می دهد و معده را تقویت می کند و اگر به صورت موضعی استفاده شود، می تواند التهابات چشم را رفع کند. این گیاه از قرن اول میلادی به عنوان
یک داروی گیاهی مورد استفاده مردم بوده است. با توجه به مشخصات گل نسترن این گل در مصرف دارویی و مواد غذایی در ترکیه مورد استفاده است. همچنین به عنوان ماده ای در میان وعده ها ، مارمالادها و آبمیوه ها مورد استفاده قرار می گیرد. تجارت گل های نسترن در رومانی ، ترکیه و ایران از انجام می شود. با توجه به مشخصات گل نسترن این گل می تواند منبع ویتامین های A و C برای مصرف مکمل باشد و به عنوان یک دارو برای درمان سرماخوردگی ، سنگ کیسه صفرا ، یبوست و بیماری های معده است. در حال حاضر ، ترکیه حدود ۷۰٪ از محصولات گل نسترن، مانند گلاب و روغن را تأمین می کند.
مطلب معرفی و مشخصات گل ناز (portulaca) را هم حتما مطالعه کنید
عکس از گل های باز شده
چاقی و اختلالات متابولیک
بر اساس تحقیقاتی که در خصوص مشخصات گل نسترن صورت گرفته، خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی این گل گرفته شده، می تواند به درمان بیماری هایی همچون چاقی و اختلالات متابولیکی مرتبط با چاقی و همچنین آرتریت و شرایط مرتبط با درد کمک کند.
در آزمایشات بالینی، افرادی که از میوه خشک این گل و پودر آن استفاده می کنند توانسته اند مقداری زیادی از کلسترول بدن را کاهش دهند. این روش برای افراد چاق مناسب است.
منابع: http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0006-87052019000300397
https://www.gardeningknowhow.com/ornamental/flowers/roses/dog-rose-information.htm
https://www.botanical-online.com/en/medicinal-plants/dog-rose-rosa-canina-properties
http://wildfoodsandmedicines.com/wild-rose-flower/
