نام عمومی: سوسن آفریقایی
نام علمی : Agapanthus praecox Willd
نام لاتین وانگلیسی: African Lily
تیره: Liliaceae
عادت رشدی: ایستاده
سرعت رشد: ارتفاع حدود ۱ متر
نیاز نوری: آفتاب کامل، بعضی از واریته ها در مکان نیمه سایه
بستر مناسب: اکثر بسترها (خاک ها) را می پسندد حتی در خاک فقیر نیز رشد دارد.بهتر است در خاک غنی پرورش دهید تا رشد خوب داشته باشد
نیزا آبی: مقاوم به کم آبی، آبیاری منظم انجام شود
دما: تحل سرمای بیش از حد را ندارد
واریته های سوسن آفریقایی | آگاپانتوس پراکاکس | Agapanthus praecox
آگاپانتوس پراکاکس (آگاپانتوس معمولی، نیلوفر آبی، نیلوفر آفریقایی یا نیلوفر نیل) یک گیاه باغی معروف در جای‌جای دنیا، علی‌الخصوص اقلیم‌های مدیترانه‌ای است. اکثر گیاهان کاشته‌شده در سرده‌ی آگاپانتوس، هیبریدها یا ارقامی از این گونه هستند.
توصیف
آگاپانتوس پراکاکس یک گونه‌ی متغیر با گلهای گشاده‌رو است و دارای سه زیرشاخه به نام‌های پراکاکس، اورینتالیس و مینیموس می‌باشد.
آگاپانتوس پراکاکس زیرشاخه‌ی پراکاکس Agapanthus praecox subsp. praecox
این زیرشاخه در استان کیپ شرقی از آفریقای جنوبی یافت می‌شود. معمولاً تا ارتفاع بین ۰.۸ تا ۱ متر رشد می‌کند و دارای ۱۰-۱۱ برگ سفت می‌باشد. گلهای آبی در حدفاصل دی تا اسفند ظاهر می‌شوند. این‌ها گلپوش‌هایی دارند که طولشان از ۵۰ میلی‌متر هم فراتر می‌رود.
آگاپانتوس پراکاکس زیرشاخه‌ی اورینتالیس Agapanthus praecox subsp. orientalis
این زیرشاخه در کیپ شرقی و جنوب کوازولو-ناتال یافت می‌شود. اگرچه ارتفاع آن چندان با زیرشاخه‌ی پراکاکس متفاوت نیست، اما تا ۲۰ عدد برگ سمی و تسمه‌مانند دارد که قوسی هستند و سفت نمی‌باشند. این‌ها در محدوده‌ی طولی ۲۰ تا ۷۰ سانتی‌متر و عرض ۳ الی ۵ سانتی‌متر هستند. محدوده‌ی رنگی این گل از آبی تا سفید متغیر است. دانه‌های مشکی و درخشان آن در کپسول‌هایی سه‌وجهی تولید می‌شوند. این‌ها گلپوش‌هایی دارند که طولشان از ۵۰ میلی‌متر هم فراتر می‌رود.
آگاپانتوس پراکاکس زیرشاخه‌ی مینیموس Agapanthus praecox subsp. minimus
در جنوب شرقی کیپ غربی و کیپ شرقی یافت می‌شود و کوچک‌ترین زیرشاخه‌ی این محصول است که ارتفاع آن بین ۳۰۰ تا ۶۰۰ میلی‌متر متغیر است. فصل گل‌دهی این محصول طولانی و از ماه آذر تا فروردین است. رنگ گلهای آن سفید بوده و سایه‌هایی از آبی دارد.
بومی‌سازی
این گونهها بومی استرالیا، نیوزیلند و مجمع‌الجزایر سیلی هستند.
آگاپانتوس پراکاکس زیرشاخه‌ی اورینتالیس را از گونه‌های مقاوم در برابر خورشید و گرما می‌دانند که گل‌دهی طولانی دارد و بسیاری از شوراهای استرالیا از آن برای منظره‌آرایی جاده‌ها و سایر مکان‌های عمومی استفاده می‌کنند. آن‌ها نیازی به آبیاری ندارند. این گیاه کماکان به‌صورت گسترده کشت می‌شود اما در برخی نواحی آن را یک علف هرز می‌دانند و کاشت آن منسوخ شده است.
توضیحات گیاه سوسن آفریقایی | آگاپانتوس پراکاکس |Agapanthus praecox :
بعید می‌دانم یک باغبان آفریقای جنوبی هم پیدا شود که تا کنون به آگاپانتوس برنخورده باشد! آن‌ها جاده‌های ما را تزئین می‌کنند و در اکثر باغ‌ها و پارک‌ها هستند، از ارقام کروی و بلندقامتشان گرفته تا کوتوله‌های دائماً در حال کوتاه شدن که در مرکز باغ‌ها یافت می‌شوند. اکثر آگاپانتوس‌هایی که پرورش می‌یابند، ارقامی از آگاپانتوس پراکاکس هستند.
توصیف
آگاپانتوس یک سرده‌ی بسیار گوناگون است، اما بااین‌حال عمدتاً ظاهری مشابه، ریشه‌هایی ریزوم‌دار، برگ‌های تسمه‌مانند و گل‌آذین چتری بر روی ساقه‌های بالای برگ‌هایشان دارند. گیاه‌شناسان همواره دستهبندی آن‌ها به گونه‌های مجزا را یک ترفند مهم می‌دانند.
این گونه‌های همیشه‌بهار از باران زمستانی کیپ غربی و از ایام تماماً بارانی کیپ شرقی می‌آیند و هر سال تعدادی از برگ‌های قدیمی و بیرونی خود را می‌ریزند و آن‌ها را با برگ‌های جدیدی که از نوک جوانه‌ی در حال رشدشان بیرون می‌آید، جایگزین می‌کنند. البته این محصولات دارای گونه‌های برگ‌ریز هم هستند که با شروع باران‌ها در فصل بهار رشد سریعی داشته و سپس در فصل زمستان برگ‌های خود را کاملاً از دست داده و به رکود می‌روند.
آگاپانتوس پراکاکس از گونه‌های همیشه‌بهار است که با ۶-۲۰ برگ برای هر گیاه مجزا شناخته می‌شود. گونه‌های آگاپانتوس به‌سادگی قابل هیبرید شدن با یکدیگر هستند، علی‌الخصوص زمانی که آن‌ها را در مجاورت مجموعه‌ای از هیبریدهای باغی پرورش دهید.
موارد استفاده و کاربرد گیاه سوسن آفریقایی | آگاپانتوس پراکاکس |Agapanthus praecox :
آگاپانتوس را یک گیاه دارویی و جادویی و گیاهی برای باروری و بارداری می‌دانند. زن‌های خوسا از ریشه‌های آن برای ساخت داروی قبل از تولد بهره می‌گیرند و با استفاده از همان ریشه‌ها گردنبندهایی می‌سازند تا فرزندانی سالم و قوی به دنیا بیاورند. قبیله‌ی زولو از آگاپانتوس برای درمان بیماری قلبی، فلج، سرفه، سرماخوردگی، درد و تنگی سینه بهره می‌گیرد. همچنین از آن به همراه سایر گیاهان در داروهای مختلف دوران بارداری استفاده می‌شود تا به دنیا آمدن بچه‌های سالم یا افزایش سلامت وضع حمل تضمین شود. همچنین از آن به‌عنوان نشانهی عشق و افرادی که از رعدوبرق می‌ترسند استفاده می‌شود. مارگارت رابرتس توصیه می‌کند که کوه‌نوردان برگ‌هایش را داخل کفش‌هایشان بگذارند تا پاهایشان تسکین بیابد. همچنین این برگ‌های بلند و تسمه‌مانند می‌توانند نقش یک بانداژ عالی را بازی کنند و مرهم یا ضماد را در جای خودش نگه دارند. همچنین گفته می‌شود پیچاندن برگ‌ها به دور مچها باعث پایین آوردن تب می‌شود.
پرورش گیاه سوسن آفریقایی | آگاپانتوس پراکاکس |Agapanthus praecox :
پرورش آگاپانتوس پراکاکس ساده است و عملکرد خوبی حتی در ضعیف‌ترین خاک‌ها دارد، اما باید در تابستان مقداری آب دریافت کند. برای اینکه بهترین عملکردش را داشته باشد، خاک غنی و دارای زهکشی خوب را با کمپوست فراوان به آن بدهید و البته در بهار و تابستان آبیاری را به میزان کافی انجام دهید. همانند اکثر گیاهان این محصول نیز از آبیاری منظم و عمیق لذت می‌برد. آفتاب کامل را ترجیح می‌دهد و برخی از گونه‌هایش در سایه‌ی مقطعی گل می‌دهند. تمامی آگاپانتوس‌های همیشه‌سبز را بهتر است هر چهار سال یک بار بیرون آورده و قلمه بزنید تا گل دادنشان تضمین شود. پراکاکس سرمای سبک را تحمل می‌کند، اما تنها می‌تواند در بخش‌های ملایم‌تر نیم‌کره‌ی شمالی نظیر جنوب غربی انگلستان و مدیترانه جان‌سخت باشد. در نواحی که دارای زمستان‌های شدید هستند، بهتر است که آن‌ها را در گلخانه‌های سرد پرورش دهید یا گلدان‌ها را در حین زمستان به داخل گلخانه ببرید.
منابع:
ترجمه شده توسط تیم تخصصی بذرکو
هرگونه کپی برداری از مطالب پیگرد قانونی دارد
