آفات گیاهان آبزی و بیماری های نیلوفر آبی

برخلاف اکثر نمونه‌های موجود در قلمرو گیاهان، آفات یا بیماری‌ها به‌ندرت بر نیلوفر آبی تاثیر می‌گذارند. باغبان‌های آبی در مقام مقایسه کار راحت‌تری نسبت به باغبان‌هایی دارند که رز، سبزیجات یا علوفه پرورش می‌دهند. همچنین مشکلات نیلوفر آبی سطحی هستند و به‌ندرت آسیب دائم ایجاد می‌کنند. غالباً این موارد با مراقبت چشمی و نگه‌داری دقیق قابل جلوگیری و کنترل هستند.
در اینجا رایج‌ترین مشکلات از بزرگ تا کوچک آورده شده‌اند. شاید برخی از آن‌ها در کسب‌وکار باغداری آبی مشکل ایجاد نکنند، اما بر مشتریانتان تاثیر بگذارند. یادتان باشد که کلید دور نگه‌داشتن آفات، مشاهده‎ی منظم شرایط تمامی گیاهان آبزی‌تان است. پس پیش از اینکه موردی به نگرانی تبدیل شود، می‌توانید آن را از روی غنچه بچینید.

حیوانات زمینی

سگ، نیلوفر آبی نمی‌خورد. البته وقتی به دنبال واژگون کردن گلدان می‌روند، دندان نیش آن‌ها مشکل‌ساز می‎‌شود. درحالی‌که برخی از سگ‌ها تعلیم می‌بینند تا بیرون از حوضچه بمانند، اما نژادهایی همچون لابرادور عاشق آب هستند. برخی افراد استخر مخصوصی را برای سگشان درست می‎‌کنند. یک راه‌حل خشن‌تر هم می‌تواند تعبیه‌ی فنس سیمی داخل آب یا همان فیدو شاک باشد که بار الکتریکی اندکی را به متجاوزین وارد کند.
این فنس الکتریکی می‌تواند راکون‌‎ها را هم دور کند که معمولاً سرکی به گلدان حاوی گیاهان آبی می‌کشند. گلدان‌ها را از لبه‌های حوضچه فاصله بدهید، زیرا راکون‌ها وارد آب عمیق نمی‌شوند. این حیوانات بسیار سرسخت هستند و اکثر دستگاه‌هایی که برای ترساندنشان طراحی شده را فریب می‌دهند. موثرترین عوامل بازدارنده فیدو شاک و «مترسک» هستند. «مترسک» آب‌پاشی است که با یک سنسور حرکتی فعال می‌شود. «مترسک» را مدام جابجا کنید تا بازدهی آن افزایش بیابد. همچنین اگر آن را در دو زاویه‌ی مختلف قرار دهید، موثرتر می‌شود. اگر این بازدارنده‌ها جواب نمی‌دهند، با دپارتمان کنترل حیوانات خود تماس بگیرید. غالباً آن‌ها تله‌هایی را فراهم کرده و سپس حیوانات اسیرشده را بیرون می‌آورند.

جانداران آبزی:
لاک‌پشت‌ها هر چه از خودشان کندتر باشد را می‌خورند و این امر شامل نیلوفر آبی نیز می‌‎شود. نشانه‌های این امر برگ‌های نیلوفری هستند که انگار با یک چاقو یا قیچی بریده شده‌اند. بهترین راهکار این است که لاک‌پشت را به یک حوضچه‌ی مناسب‌تر منتقل کنید.
برخی از ماهی‌های کپور گلگون از نیلوفر و ریشه‌ی پیرامون گلدان‌ها تغذیه می‌کنند، درحالی‌که برخی این‌گونه نیستند. تا زمانی که علت این اتفاق مشخص شود، احتیاط لازم را برای کاهش آسیب‌های ماهی کپور پیش بگیرید. خاک داخل گلدان‌ها را با سنگ‌ریزه و سپس با سنگ بپوشانید – سنگ‌هایی که از دهان بزرگ‌ترین ماهی کپور هم بزرگ‌تر باشند (برخی می‌گویند سنگ آذرین در دهان ماهی راحت نیست و آن‌ها از این سنگ‌ها دوری می‌کنند). نیلوفرها را خیلی نزدیک به زمین قرار دهید. بدین ترتیب ماهی نمی‌تواند از گلدان بچرد و همچنین برگ‌های جدید شانسی برای رشد کردن دارند.
کپوری که از کوچکی پرورش یافته و ماهی قرمز همراه بهتری در حوضچه هستند. هر کاری می‌کنید، یک گلدان مجزا حاوی گیاه را در حوضچه‌ای که از پوشش گیاهی عقیم است اضافه نکنید. این محصول به زودی به سالاد نیلوفر تبدیل خواهد شد. استراتژی دیگر برای محافظت از نیلوفرهای آبی این است که قفسی برای این گیاه بسازید یا خریداری کنید. به عنوان آخرین راهکار، یک حوضچه‌ی جداگانه برای نیلوفرها بسازید. برخی از حلزون‌ها به گیاهان آبزی آسیب نمی‎‌زنند، زیرا از مواد ناشی از گیاهان پژمرده‌شده تغذیه می‌کنند. اما برخی دیگر از برگ نیلوفر و سایر پوشش‌های گیاهی تازه مصرف می‌کنند. یک راه برای خلاص شدن از شر حلزون‌ها بدون تعویض شرایط شیمیایی آب این است که یک تکه برگ کاهو یا کدوسبز را داخل حوضچه بگذارید. شب آن را بگذارید و بعداً آن را بردارید و از شر حلزون‌های جذب‌شده به آن خلاص شوید. تا حد نیاز این کار را تکرار کنید. افزودن ماهیان حلزون‌خوار نظیر لوچ دلقک نیز یک کنترل بیولوژیک دیگر است. پتاسیم پرمنگنات و سایر مواد شیمیایی تخصصی می‌توانند استفاده شوند، اما کنترل‌های بیولوژیک بیشترین کاربرد را در حوضچه‌های کوچک دارند.

حشرات:
شته
کلید کنترل شته‌ها این است که نگذارید مشکل‌ساز شوند. به محض ایکنه حضور آن‌ها را مشاهده کردید، با دست لهشان کنید. آن‌ها معمولاً بر روی جوانه‌های جدید یا برگ‌های زرد و قدیمی‌تر ظاهر می‌شوند و می‌توانند تولیدمثل خود را بر روی گیاهان زمینی نزدیک حوضچه انجام دهند. اگرچه بسیاری از کتاب‌ها شستن شته از روی برگ‌ها را توصیه می‌کنند تا ماهی بتواند آن‌ها را بخورد، اما این اقدام تنها در آلودگی‌های خفیف جواب می‌دهد. می‌توانید جریان سریع آب در حوضچه ایجاد کنید و اسپری را با شدت زیاد انجام دهید تا شته‌ها بیرون فرستاده شوند. این کار را هر یکی دو روز انجام دهید تا شته‌ها تحت کنترل دربیایند.

اسپری خفیف روغن می‌تواند شته‌ها را خاموش کرده و آسیبی به ماهی یا گیاهان نزند. اسپری باید هر ۱۰ روز تکرار شود تا بیشترین تاثیر را داشته باشد. بیست درصد روغن سبزیجات را با هشتاد درصد آب و اندکی مایع ظرفشویی ترکیب کنید. این کار را غروب انجام داده و فردا صبح روغن را بشویید. اسپری روغن ولک (۵ قاشق غذاخوری در یک گالن آب) نیز جواب می‌دهد. در صورت مشاهده‌ی شته، اسپری درخت‌ها و پوشش گیاهی پیرامون حوضچه می‌تواند سریع‌ترین راه برای جلوگیری از آلودگی در حوضچه باشد.
سایر کنترل‌های ایمن و دوستدار محیط زیست نیز موجود هستند. دیاتومیت یک ساینده‌ی میکروسکوپی است که شته‌ها را می‌کشد. می‌تواند روی برگ ریخته شود یا با آب مخلوط و اسپری گردد. باز هم حوضچه را از مواد باقی‌مانده تخلیه کنید تا سایر موجودات حاضر در آن آسیب نبینند. یک محلول ضعیف از صابون حشره‌کش که کمتر از یک ساعت روی گیاه می‌ماند نیز به خوبی جواب می‌دهد.
یک استراتژی کنترل ساده برای شته، غرق کردن آن‌ها است. این کار می‌تواند با غوطه‌ور کردن شبانه‌ی گیاهان و گذاشتن مقاری روزنامه در بالای برگ‌ها انجام گیرد که باید چند ساعتی آنجا بمانند.

پشه‌ها
پشه‌های برگ‌خوار خطوط معوج واقع بر برگ نیلوفر را می‌خورند. این لارو بسیار کوچک می‌تواند با دست برداشته شود، برگ‌ها می‌توانند جدا شوند یا آب با استفاده ازداروی مخصوص پشه تقویت شود.
پروانه‌ی چاینا مارک
این پروانه‌ی کوچک، وصف‌ناشدنی و قهوه‌ای مهم‌ترین آفت نیلوفر آبی است. این موجود شب‌رو بوده و تخم‌های خود را زیر برگ‌های شناور می‌گذارد. لارو پس از خروج از تخم‌مرغ، قطعات برگ را می‌برد تا ساندویچ محافظت‌کننده‌ای از آن بسازد. آن‌ها بر نیلوفرهای آبی تاثیر می‌گذارند، اگرچه لارو می‌تواند در هر یک از برگ‌های شناور یا آثار مخروبه‌ی گیاه پنهان شود. آن‌ها یک چرخه‌ی دوهفته‌ای دارند، بنابراین در طول فصل رشد به‌شدت مراقب آن‌ها باشید.

یک روش کنترل مکانیکی که بهتر است آن را له کردن بنامیم، برای کنترل نفوذ اولیه‌ی این موجود جواب می‌دهد – ماهی عاشق کرم است. باسیلوس تورنجینسیس (بی‌تی) که یک باکتری طبیعی است می‌تواند به عنوان اسپری استفاده شود. زمان که هضم شد، می‌تواند لارو را بکشد اما آسیبی برای انسان، حیوانات خانگی یا ماهی نخواهد داشت. آن را یکی از عناصر فعال دیپل، صابون حشره‌کش و توریسید می‌دانند. همانند اکثر اسپری‌ها بهتر است که آن را در انتهای روز اعمال کنید). اگر آلودگی شدید است، بهترین درمان می‌تواند جداسازی تمامی برگ‌های آلوده تا نزدیکی تاج گیاه و نابودسازی آن‌ها باشد.

بیماری‌ها
خیلی سال پیش برخی از گونه‌های جان‌سخت نیلوفر نسبت به پوسیدگی تاج که یک بیماری قارچی است آسیب‌پذیر بودند. برگ‌های گیاه متاثر پیچ خورده و زرد می‌شوند و غنچه‌هایش از پایین سطح پوسیده خواهند شد. گیاه به زودی از بین خواهد رفت، زیرا ریزوم آن پوسیده است و خرابی به جا می‌گذارد. درمان آن خیساندن کامل غده‌ی گیاه داخل قارچ‌کش بود. اما از آنجایی که این بیماری به‌شدت مسری است، بهترین گرینه بیرون آوردن گیاه و نابودی کامل آن است. خوشبختانه وقوع این مورد و سایر بیماری‌های قارچی کاهش یافته، زیرا هیبریدهای توسعه‌یافته کمتر در برابر آن‌ها آسیب‌پذیر هستند.

درمان‌های طبیعی یا شیمیایی:
مواظب تمامی حشره‌کش‌ها باشید و همواره ابتدا کم‌ضررترین درمان‌ها را امتحان کنید. اگر کنترل مکانیکی (منظور له کردن با دست) جواب نداد، در ادامه صابون حشره‌کش، اسپری یا گرد مناسب را استفاده کنید. این‌ها حاوی باکتری‌های طبیعی هستند که ارگانیزم‌های ویژه، دیاتومیت یا سایر مشتقات طبیعی‌شان را هدف می‌گیرند. برخلاف حشره‌کش‌ها، آن‌ها معمولاً ضررری بر سایر حشرات و ساکنین حوضچه ندارند (متاسفانه آن‌هایی که مبتنی بر پیرتروم و روتنون هستند، برای ماهی و قورباغه سمی هستند). هم‌اکنون درمان‌های متعددی نظیر دیپل، اسپری شته‌ی گیاهی و چندین مدل صابون حشره‌کش موجود هستند که با محیط زیست دوست می‌باشند.

اگر کنترل‌های بیولوژیک ناموفق هستند و مجبورید به حشره‌کش اقتدا کنید، تعدادی نکته‌ی احتیاطی و ساده را پی بگیرید. برچسب را بخوانید تا ببینید که چه چیزی در مورد ماهی، حیوانات خانگی و سایر آثار بر حیات وحش می‌گوید. بسیاری از محصولات می‌توانند برای گیاهان زمینی ایمن باشند، اما نباید هیچ‌گاه پیرامون حوضچه استفاده شوند. حتی‌الامکان گیاه را بیرون آورده و آن را بیرون از حوضچه درمان کنید. پس از درمان، آن را بشویید و دوباره به باغ آبی بازگردانید. شاید برخی از مواد شیمیایی در صورت اعمال بر حوضچه، لزوم فرایند تعویض آب را ایجاب نمایند.
بهتر است اکثر حشره‌کش‌ها و کنترل‌های بیولوژیک را در انتهای روز اعمال کنید. هرقدر هنگام اسپری کردن محیط پیرامون یا گیاهان باد کمتری بوزد، احتمال اینکه گیاه آسیب ببیند یا بسوزد کمتر است؛ فرصت آسیب‌رسانی ماورابنفش به عناصر موثر گیاه کمتر می‌شود؛ و جذب عناصر فعال در سیستم گیاه معمولاً بالاتر می‌رود.