آموزش پرورش گیاهان دارویی
همه صنعت کشاورزی که قرار نیست در خدمت تولید تا عرضه محصولات غذایی باشد. اصولاً عرصه های دیگری نیز در جمع محصولات کشاورزی قدم های محکمی برداشته اند. صنعت پوشاک، صنعت نساجی، صنایع چوب و البته صنعت داروسازی. پرورش گیاهان دارویی از جمله جنبه های جدید و نوظهور در دنیای کشاورزی است. صنعتی که می تواند رنگ و بوی اقتصادی تری برای کشاورزان داشته باشد.
سابق بر این تمام آنچه از گیاهان دارویی در عرصه های گوناگون از مصرف مستقیم تا تبدیل به دارو های خاص مورد استعمال بوده است، در بهره گیری از گیاهان خودرو و وحشی مانده در بطن جنگل ها و دشت ها و صحرا ها حاصل می شده است؛ اما از وقتی که گیاهان دارویی در نزد انسان امروزی با اهمیت شده است، پرورش گیاهان دارویی نیز جایگاه ویژه تری در نزد کشاورزان پیدا کرده است. انسان امروزی خسته از مصرف دائمی دارو های شیمیایی در جستجوی یک درمان طبیعی و سالم تر است که از مصرف گیاهان دارویی استقبال می کند. استقبالی که حالا رنگ و بوی پرورش گیاهان دارویی را بسیار جدی تر کرده است.
انواع دارو های گیاهی بر پایه رژیم های لاغری و یا چاقی، کاهش و افزایش امیال جنسی، دفع افسردگی، افزایش انرژی درونی بدن، سلامت و زیبایی پوست، رشد مو و… نمونه های عامی از مصرف دارو های گیاهی هستند. در این بین طیف بسیار گسترده ای از دارو ها بر پایه گیاهان دارویی نیز وجود دارند. گیاهانی که لاجرم نیاز است از طریق یک جریان کشاورزی گونه حاصل شوند. تجارتی که یک سر آن را کشاورزان در دست دارند و برای آنها منافع بسیار خواهد داشت. از این رو اگر در دنیای کشاورزی خود به دنبال منفعت های بیشتری هستید، پرورش گیاهان دارویی می تواند انتخاب اصلحی برای شما باشد.
عمده پرورش گیاهان دارویی در سطح کشور
اگر در سطح کشاورزان فعال ایرانی همراه با پرورش گیاهان دارویی باشید، متوجه خواهید شد که عمده فعالیت آنها بر محوریت گیاهانی همچون زعفران و گل محمدی قرار دارد. در این بین بسیاری دیگر از گیاهان دارویی یا اصلاً تحت یک جریان کشاورزی گونه قرار نگرفته اند و همچنان به شکل وحشی از سطح دشت ها جمع آوری می شوند و یا آنکه در سطحی بسیار محدود مورد توجه کشاورزان قرار گرفته اند.
همان طور که می دانید سرزمین ایران یک اقلیم بسیار مطلوب برای پرورش گیاهان دارویی است. گیاهانی که نه تنها مصرف داخلی؛ بلکه نگاه جهانی دارند. بسیاری از گیاهان دارویی جدا از مصارف پزشکی، سر از فضا هایی مانند عطرسازی، صنایع غذایی، تولید نوشابه ها و… در می آورند. سرزمین ایران مهد گیاهان دارویی با مصارف زیاد است. گیاهانی مانند نعناع، خارخاسک، بیدمشک، گل گاوزبان و… . هر کدام از این گیاهان می توانند در زمین های کشاورزی همراه با اقلیم ایران به راحتی زیر کشت روند.
شرایط کلی در کاشت گیاهان دارویی
وقتی در باب کاشت گیاهان دارویی صحبت می کنیم، در اصل می خواهیم یک گیاه وحشی و خودرو در سطح جنگل ها و یا دشت ها را راهی مزارع خود کرده باشیم. از این رو تقریبا با طیف گسترده ای از انواع گیاهان سرسخت، مقاوم و کم توقع رو به رو هستیم. این ذات گیاهان خودرو است. آنها نسبت به انواع شرایط اقلیمی مقاوم هستند، کم آبی را به راحتی تحمل می کنند، در هر خاکی قادر به رشد کردن هستند و در عین حال به خوبی زیاد می شوند. پس کاشت گیاهان دارویی با این تفاصیل، فرآیند چندان سخت و زمانبر و ریسک پذیری نخواهد شد.
اما نمی توان یک مزرعه بزرگ را برای کاشت یک گونه از گیاهان دارویی کنار گذاشت. چرا که این گیاهان غالباً در اندازه های کم همراه با وزن های پایین به فروش می رسند. از این رو سخت بتوانید مقدار قابل توجهی از یک گیاه دارویی را در ساله تولید کنید و به راحتی به فروش برسانید. همین دلیل است که حرفه ای ها در عرصه کاشت گیاهان دارویی را به سمت کاشت همزمان چند گیاه سوق داده است. به این ترتیب که در مقدمات کار، یک یا چند گیاه کم هزینه و مقاوم را کاشت می کنند. پس از برداشت و حصول نتیجه، همراه با ایجاد تنوع در کاشت گیاهان دارویی، مزارع خود را به یک مولد تمام عیار در عرضه گیاهان دارویی تبدیل می کنند.
نگاه هدفمند در تولید گیاهان دارویی
گیاهان دارویی تعداد قابل توجهی از گیاهان را شامل می شوند. یک لیست بلند بالا که شاید تا بیش از هزار گیاه را در خودش جای دهد؛ اما شما در مقام تولیدکننده گیاهان دارویی قادر به تولید تا عرضه چند قلم از این لیست بلند بالا هستید. از طرفی باید بازار فروش خوبی نیز داشته باشید. از این رو اگر قصد کاشت گیاهان دارویی را دارید، قبل از انتخاب نوع گیاه، تحقیق جامعی در باب بازار فروش آن به انجام برسانید. وقتی مطمئن هستید که می توانید گیاهان دارویی کشت شده توسط خودتان را به فروش برسانید، آنگاه با خیال راحت تری می توانید سهم قابل توجهی از زمین زراعی خود را برای کاشت گیاه مذکور در نظر بگیرید.
گیاهان با زمینه های فروش بهتر کدامند؟
در کاشت گیاهان دارویی، بسیاری از کشاورزان علاقه دارند که مسیر کاشت خود را به سمت گیاهان گران قیمت سوق دهند. به این ترتیب می توانند از زمین مذکور، سود های بیشتری بردارند. گیاهانی مانند آویشن، بابونه، به لیمو و… از جمله بهترین انتخاب ها با این هدف هستند؛ ولی در نظر داشته باشید که قیمت بالای این گیاهان، ناخواسته مانع بزرگی در عرضه آنها خواهند شد.
اما به هر صورت در انتخاب نوع گیاه باید عوامل متعددی را در نظر آورد. شرایط اقلیمی مانند سطح بارش در سال، نوع فصول، زمان حضور سرما در محیط، نوع تابش خورشید در کنار محدودیت هایی مانند مساحت زمین تحت کشت، سطح دسترسی به زمین زراعی، حضور بازار های فعال و… می توانند در انتخاب نوع گیاه دارویی تاثیرگذار شوند. در این بین برخی از گیاهان دارویی توانسته اند در نزد بسیاری از کشاورزان به شکل حرفه ای وارد عرصه های کاشت صنعتی شوند. گیاهانی مانند به لیمو، بادرنجبویه، اسطوخودوس و… از آن دسته می باشند.
در کاشت گیاهان دارویی، نکته کلیدی هماهنگی اقلیمی است. بهتر است که هر گیاه دارویی را در اقلیم مخصوص همان گیاه کاشت کنید. در غیر این صورت یا نمی توانید محصول مورد نظر را داشته باشید و یا اینکه محصول مورد نظر شما نمی تواند آن سطح کیفی در توانمندی های دارویی را داشته باشد. همیشه در نظر داشته باشید که شرایط اقلیمی در خلق خواص دارویی تاثیرگذار هستند. از این رو آمایش سرزمین اولین گام در انتخاب نوع گیاه است.
اما در آن سوی ماجرا هرگز بدون آموزش های لازم دست بر تولید و عرضه دارو های گیاهی نزنید. کاشت گیاهان دارویی چیزی فراتر از کاشت گیاهان عادی در فضا های کشاورزی است. کاشتی که همواره نیاز به آموزش را طلب خواهد کرد.
برای دیدن محصولات بذر گیاهان دارویی وارد لینک زیر شوید