بذر میوه Citrus medica citron (بالنگ یا بالنجو)
نام محصول: بذر میوه Citrus medica citron (بالنگ یا بالنجو)
خانواده: مرکبات (Rutaceae)
نام علمی: Citrus medica citron
نام عمومی: میوه بالنگ یا بلنجو
توضیح مختصر: حتما نام این میوه به گوشتان خورده ولی کمتر شده آن را در مغازه های میوه فروشی ببینید چون تمام این میه ها توسط شرکتها برای تهیه مربا خریداری می شود یا اینکه صادر می شود و میشود گفت تقریبا کمیاب می باشد حتی در ایران خودمان.میوه دارای خواص بسیار زیادی بوده و عطر جالب هم داشته بذرهای این میوه را شرکت بذرکو از کانادا خریداری کریده و در طی تستی که از بذرها داشتیم تمامی موارد تست شده جوان هزنی کرده و کیفیت بسیار بالایی دارند
توصیف میوه Citrus medica citron (بالنگ یا بالنجو)
بالنگ یک درختچهی همیشهبهار و پراکنده است که تا ارتفاع 4 متری رشد میکند. آن را به عنوان یک گیاه حساس و ظریف میشناسند که در گونهی مرکبات جای میگیرد.
این گیاه یک میوهی خوردنی حاصل میدهد که بسیار اسیدی بوده و غالباً به عنوان طعمدهنده از آن استفاده میشود. میوهی گیاه بالنگ در مراسم آیینی یهودیها نیز نقش ویژهای ایفا میکند. این گیاه معمولاً در نواحی گرمسیری، نیمهگرمسیری و مناطق دارای هوای گرم فروخته میشود. در مناطق گرمسیری و در مکانهایی که تعداد کمی میوه در طول سال به حاصل میرسند، این میوه میتواند به شکلی مناسب در باغهای خانگی پرورش داده شود. چند واریتهی مشهور از این گیاه وجود دارند.
اطلاعات تکیملی میوه Citrus medica citron (بالنگ یا بالنجو)
سه اقلیم اصلی برای تولید تجاری مرکبات مفید هستند، اقلیمهای گرمسیری، نیمهگرمسیری با بارش زیاد در زمستان نظیر حوالی دریای مدیترانه و نواحی شبهگرمسیری که بارش تابستانی در آنها وجود دارد که به عنوان نمونه میتوان به فلوریدا و جنوب برزیل اشاره نمود.
این گیاه نور کامل آفتاب و خاک لومی عمیق و دارای زهکشی خوب را ترجیح میدهد. البته خاک این گیاه باید توانایی حفظ رطوبت را داشته باشد. pH ایدهآل خاک بین 6.5 تا 7 است اما میتواند خاک در گسترهی pH 5.5 تا 8 را نیز تحمل کند. موقعیت مکانی مسقف را ترجیح میدهد تا بادهای شدید به آن آسیب نرسانند.
در نواحی گرمسیری، مرکبات در ارتفاعات زیر 1300 متر از سطح دریا خوب رشد میکنند. دمای بهینه برای کاشت گیاه بین 15 تا 27 درجهی سلسیوس است، در شرایطی که سردترین ماه نیز میانگین دمای 15 درجه را داشته باشد. معمولاً در دمای زیر 13 درجه و بالای 35 درجه، رشد با مشکل مواجه میشود. اگر دما به کمتر از منهای 2 درجهی سانتیگراد کاهش پیدا میکند، میوهها از بین میروند و برگها نیز در دمای منهای 9 درجه با این مشکل مواجه میشوند. اگر دورهی خشکسالی بیش از سه ماه طول بکشد، میبایست حتماً بارشی وجود داشته باشد. بالنگ بهشدت نسبت به سرما، گرمای شدید و خشکسالی حساس میباشد و بهطور کلی میتوان آن را حساسترین میوه در میان مرکبات دانست.
این درخت در قیاس با سایر گونههای مرکبات چرخهی عمر کوتاهتری دارد. این درخت از 2-3 سالگی شروع به حاصلدادن میکند و نهایتاً به 8-15 سالگی میرسد و کل حیات اقتصادی آن نیز 25-30 سال است.
درختان بالغ هر سال حدود 40 کیلوگرم میوه تولید میکنند، اما تولید 100 کیلوگرم میوه به ازای یک درخت نیز مشاهده شده است.
ارقام بالنگ به دو گروه تقسیم میشوند:
ارقام اسیدی: این گونه دارای جوانهی گل و شاخهی متمایل به رنگ صورتی، پالپ اسیدی و محتوای تیرهتر میوه میباشد.
ارقام غیراسیدی: این گونه شاخه و جوانهی گل متمایل به صورتی ندارد، پالپ آن غیراسیدی است و محتوای میوه نیز کمرنگتر میباشد.
در چین، ژاپن، هندوچین و هند، بالنگ واریتهی سارکوداکتیلیس با گستردگی زیاد کشت میشود. آن را تحت عنوان بالنگ انگشتی یا بالنگ دست بودا نیز میشناسند که میوهی آن دارای تعدادی بخش انگشتمانند میشود که میوهی برخی از آنها گوشت اندک و برخی دیگر دارای گوشت بیشتر است. آن را به واسطهی رایحه و زیبایی فوقالعادهاش میشناسند و برای خوشبوکنندهی اتاق و عطر از آن بهره میگیرند. این گیاه که به عنوان یک گیاه قدکوتاه پرورش داده میشود، در شرق دور از ارزش تزئینی نیز برخوردار است.
خواص خوراکی و پزشکی بالنگ
مصارف خوراکی
میوهی این گیاه به صورت خام در سالاد یا به عنوان مزهی نوشیدنی مورد استفاده قرار میگیرد. از آن مربا هم درست میکنند.
پوست ضخیم این میوه نیز میتواند خرد شده و به سالاد اضافه شود یا اینکه آن را شیرین کرده و به عنوان طعمدهنده در کیک، پودینگ و امثالهم استفاده میکنند. حتی این پوستهای خرد و شیرینشده به صورت بستهبندی نیز در بازار موجود هستند. پوست ضخیم این میوه پس از تمیزشدن با استفاده از تخمیر در آب دریا، شیرین میشود.
میوهی برخی از فرمهای اصلاحشدهی این گیاه برای آبگیری استفاده شده و از آن نوشیدنی و دسر تهیه میکنند.
میوهی لیموشکل این گیاه میتواند بین 10-20 سانتیمتر طول داشته باشد.
مصارف پزشکی
شاخه، برگ، گل، میوه و دانههای تازهی این گیاه همگی بهنوعی مصرف دارویی داشته و میتوانند برای درمان آسم، آرتروز، سردرد، شکمدرد، انگل روده و موارد خاصی از اختلالات روانی (جنون، جنزدگی) مورد استفاده قرار گیرند.
جوشاندهی ریشهی این گیاه به صورت مکرر برای درمان مشکلات تنفسی و کمردرد در چین مورد استفاده قرار گرفته است.
میوهی این گیاه برای درمان مالاریا، سرفه و سرماخوردگی استفاده میشود.
ساقهی این گیاه نیز در قرص تببر استفاده میشود.
سایر مصارف
از بالنگ در دوران روم باستان به عنوان عطر، خوشبوکنندهی دهان و اسانس غذایی استفاده میشد.
نحوه کاشت بذر میوه Citrus medica citron (بالنگ یا بالنجو)
بذرها را به دو روش میتوان کاشت کرد در هر دو روش نتیجه مثبتی گرفته شده است:
مواد لازم برای روش اول:
یک ظرف درب بسته که خوب کیپ شود یا چیزی مثل نایلون های پک دار که قفل شود
یک عدد دستمال حوله ای بسیار تمیز که عاری از میکروب باشد
ابتدا بذرها را به مدت 6 ساعت درون آب ولرم قرار داده سپس بذرها را برداشته و لایه بیرونی بذر را که لایه نازکی می باشد را با دست جدا کرده و بذرها را درون حوله کاغذی یا یک دستمال بسیار تمیز قررا می دهید
در مرحله دوم حوله یا دستمال را با آپ پاش خوب مرطوب کنید طوری که دستمال خوب مرطوب شود و رطوبت حوله یا دستمال بذرها را لمس کند سپس دستمال را تا زده درون ظرفی که از قبل گفته بودیم قرار دهید و درب آن را خوب ببندید طوری که راه هوا نداشته باشد
مرحله سوم:پک را در محلی گرم که دمای 20 درجه داشت هباشد قرار میدهید و صبر می کنید تا جوانه زنی کند معمولا بین 10 الی 40 روز جوانه زنی انجام می شود در دقت کنید در این مرحله هر دو سه روز یک بار درب ظرف خود را باز کنید و رطوبت مربوطه را چک کنید چنانچه رطوبت کم بود با اب پاش یا ریختن مقداری آب مرطوب کنید و دوبار درب ظرف را ببندید.
زمانی که بذرها جوانه زنی کردند آنها را به مخلوط پیت ماس و کوکوپیت انتقال داده و روی آن را با یک نایلون شفاف بپوشانید و در محلی که نور غیر مستقیم آفتاب دارد در دمای حدود 20 درجه قرار دهید .دقت نمایید دما نقش مهمی در جوان هزنی کند چنانچه در این مرحله در دمای بالا یا پایین قرار دهید گیاه وارد شوک شده و می میرد هر وقت که تعداد برگ های گیاه به 4 عدد رسید روی نایلون را با مداد یک سوراخ ایجاد کنید و به این ترتیب رطوبت را کاهش دهید مجددا همین عمل را چند روز بعد انجام دهید تا گیاه به به مرور به محیط عادت کند و در همنی روال مرطوب کردن خاک نیز فراموش نشود
روش دوم:
ابتدا بذرها را به مدت 6 ساعت درون آب ولرم قرار داده سپس بذرها را برداشته و لایه بیرونی بذر را که لایه نازکی می باشد را با دست جدا کرده
بستری از کوکوپیت و پیت ماس تهیه کنید (50-50) فقط دقت کنید بستر تمیز و قارج کشی شده باشد میتوانید برای قارچ کشی بستر از کاربندازیوم 60% به میزان 2 در هزار استفاده کنید که در فروشگاه ما موجود میباشد و از مسئول فروشگاه بذرکو درخواست کنید. بذرها را به اندازه دو برابر قطر بذر به دورن بستر قرار دهید .
2-بعد انجام مراحل قبل روی بستر را با آب پاش اسپره کنید دقت کنید منظور از اسپری همان مه پاشی هست و باید بستر مرطوب شود با خیس شدن اشتباه نگیرید! چنانچه فشار آبی که روی بستر میریزید زیاد باشد ممکن است بذرها به انتهای بستر رفته و جوانه زنی ایجاد نشود
3- روی بذرها را یک نایلون سفید یا همان مشمبا فریزر کشیده تا رطوبت به اندازه 100 درصد برود و درب آن را محکم ببندید
4- بذرها در مکانی در دمای ثابت حدود 28 درجه قرا گیرد . کم بودن و زیاد بودن این دما تاثیر بسزایی در جوانه زنی دارد زیاد بودن این دما باعث ایجاد رشد علفهای هرز و کم بودن نیز عدم جوانه زنی بذرها را خواهد داشت باز تاکید میکنم دمای ثابت تاثیر بسزایی در جوانه زنی بذرها دارد
5- بعد از جوانه زنی بذرها که تعداد برگ ها به 4 عدد یا بیشتر رسید نایلون روی بذرها را با خودکار سوراخ کرده و رطوبت آن را به نصف می رسانید و بستر را مقابل نور قرار دهید بهترین منبع نور پشت پنجره در فاصله 30 سانتی متری می باشد
6- بعد از رشد گیاه میتوانید آنها را جدا کرده و به گلدان جدید انتقال دهید در این کار دقت لازم را داشته باشید که ریشه صدمه نبیند ومیتوانید در بستر جدید بعد از عادت کردن گیاه به آن ورمی کمپوست یا کود بدهید
چند نکته:
1-بستر بدون کود باشد دقیقا مطابق با دستوری که نوشتیم
2- بعضی مناطق دارای آب سنگین بوده بهتر این است که آب معدنی جوشیده شده سرد شده (هم دمای محیط) استفاده شود
3-دما ثابت و درجه 25 الی 28 درجه باشد
4-مدت زمان چوانه زنی بین 8 الی 14روز می باشد
5-وقتی که گیاه به ارتفاع کافی برای کنترلکردن رسید، جوانهها را در داخل گلدانهای 7.5 سانتیمتری یا سینیهای مخصوص بکارید. 10-15 روز قبل از انتقال گیاهتان به محیط بیرون، آن را به تدریج با اقلیم بیرون آشنا نمایید. حتماً کاشت در محیط بیرون را به بعد از فصل سرما موکول کرده و میان هر دو گیاه، فاصلهی 30
سانتیمتری را در نظر بگیرید
6-برای قارچ کشی بستر میتوانید مقداری از پودر کاربندازیوم را در به مقدار 2 در هزار در اسپره آب در خاک مه پاشی کنید یعنی خاک را مه پاشی کردن با قارچ کش ضد عفونی و مخلوط نمایید
هانیه –
پیت ماس وکوکو پیست چیه