بذر درختچه زیبای پنج انگشت VITEX (گیاه جادویی زنان)

بذر درختچه زیبای پنج انگشت VITEX (گیاه جادویی زنان)

پنج انگشت (نام علمی: Vitex negundo) از خانواده شاهپسندیان، بومی مناطق استوائی شرق و جنوب آفریقا و آسیا.کشورهای فیلیپین، سریلانکا، تایوان، تانزالیا، تایلند، تایلندو ویتنام می باشد درختچه زیبایی به ارتفاع یک متر و نیم است که به علت گل‌های زیبایی که دارد گاها به عنوان گیاه تزئینی کاشته می شود. بدین علت به آن پنج انگشت گویند که برگ‌های آن پنجه ای و پنج تایی است. گل‌های آن به رنگ آبی و شبیه سنبله ای دراز است که سپس تبدیل به گل می شود. پنج انگشت درختی است با برگهای پنجه مانند و گلهای بنفش که بعد از فصل گرده افشانی میوه ای قهوه ای پر رنگ می دهد. و در بستر رودها و مناطق پست و دره ها بیشتر دیده می شود. قسمت مورد استفاده این گیاه میوه آن می باشد. اولین مورد گزارش شده از مصرف آن توسط بقراط بوده که از خوابانده آن در نوعی نوشیدنی در جهت کنترل خونریزی بعد از زایمان استفاده کرده است.همچنین این گیاه را فلفل بیابانی ، Huang Ping, Chinese chastetree, Cut Leaf Vitex, Cut-leaf Chastetree نیز می نامند

تاریخچه گیاه پنج انگشت VITEX :

در گذشته اعتقاد داشتند که این گیاه باعث کاهش می ل جن سی می‌شود و به همین دلیل در قرون وسطی راهبان روی برگهای این گیاه تفکر می کردند و به همن دلیل نام دیگر این گیاه به پاکدامنی(chasteberry)مربوط می شود. با این وجود امروزه مشخص شده است که این گیاه اثری بر میل جن سی ندارد.

راهنمای نگهداری، پرورش، مراقبت از درخت پنج انگشت:

نوردهی:در مکان نسبتا با نور متوسط
آبیاری کمی خشک
دمای ایده آل : 10 الی 30 درجه مناسب می باشد
خاک:خاک باغچه با زهکشی مناسب یا خاکی با ترکیب کوکوپیت و کمپوست و پرلیت

خواص دارویی گیاه پنج انگشت:

میوه این گیاه قابض است و به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می کند. افرادی که دچار بواسیر یا شقاق باشند می توانند از اثرات درمانی آن سود بجویند و در جوشانده این گیاه بنشینند تا عارضه برطرف شود. ضماد میوه و برگ آن ادرار را افزایش می دهد و مقدار زیاد آن برای کلیه مضر است. این گیاه در درمان سر درد هم مفید است. این دارو جهت رفع اختلالات قاعدگی و یائسگی به کار می‌رود. پنج انگشت، گیاه بسیار مؤثری برای درمان اختلالات قاعدگی است. از گیاه پنج انگشت، داروهایی به نامهای ویتاگنوس ( VITAGNUS )، فمودین(Femodin) با مقدار ماده موثره 20 میلی گرم در هر قرص و آگنوگل (Agnugol) تهیه کرده اند که عصاره خشک این گیاه می‌باشد. میوه این گیاه اثرات درمانی زیادی برای رحم دارد. قاعدگی را تنظیم می‌کند و برگ این گیاه ورم‌های رحمی را بهبود می بخشد و عفونت را پاک می سازد. فواید آن به قدری زیاد است که از این گیاه در قرص‌های گیاهی مورد استفاده برای تنظیم قاعدگی و کاهش خونریزی استفاده می شود.از این گیاه داروی گیاهی ویتاگنوس ساخته شده است که هم اکنون بصورت قرص و قطره موجود می باشد. این دارو به علت بی ضرری، در تمام جهان بدون نسخه در داروخانه ها ارائه می شود و جزو فهرست داروهای OTC است. البته بهتر است مصرف كننده با پزشک خود مشورت كند. درطب چین از آن بعنوان ضد باکتری ، ضد تومور ، قابض ، خلط ؛ تب بر ، آرامبخش ، مقوی ؛ داروی ضد کرم . این گونه به طور گسترده ای در طب گیاهی چینی استفاده می شود

استفاده خوراکی: از این گیاه بعنوان نمک و فلفل، چای (بذر) گاهی بعنوان چاشنی و بهترین گزینه بجای فلفل می باشد.
مقدار مصرف عادی قطره آن، روزانه یک بار و به صورت 40 قطره در نصف استكان آب می باشد. برای بدست آوردن نتایج مطلوب، بهتر است یك دوره ی 4 تا 6 ماهه از «ویتاگنوس» استفاده شود و در صورت لزوم می توان تا مدت ها آن را ادامه داد.

توجه: درمان با ویتاگنوس بسیار طولانی مدت می باشد برای مثال برای درمان قطع شدن غیر طبیعی پریود حدود 5/1 سال زمان لازم است ولیکن علایم بهبودی در عرض یک یا دو سیکل قاعدگی بروز می کند.

داروشناسی :
مکانیسم دقیق اثر این گیاه مشخص نیست ولی مطالعات نشان داده است که این گیاه تحریک کننده(agonist) گیرنده‌های دوپامین نوع دوم(D2) است و باعث کاهش ترشح پرولاکتین می شود. به نظر می‌رسد گیاه پنج انگشت با اثر بر محور هیپوتالاموس ـ هیپوفیز اثر خود را اعمال می‌کند. این گیاه باعث کاهش آزاد شدن FSH* و افزایش آزاد شدن LH** و پرولاکتین از هیپوفیز می‌گردد. هورمون‌های FSH و LH در تولید استروژن ( هورمون جنسی زنانه ) از تخمدان‌ها و دوره تخمک گذاری در خانم‌ها مؤثرند. مطالعات نشان داده است که گیاه پنج‌انگشت حاوی ترکیبات استروژنیک نمی‌باشد و مستقیماً بر روی تخمدان‌ها تاثیر نمی‌گذارد. برخی مطالعات هم اثر این گیاه بر گیرنده‌های اوپیوئیدی را نشان داده اند.

منابع:

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AC%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B4%D8%AA

//www.beytoote.com/health/cure-herbaceous/women1-magical-herb.html

//www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Vitex+negundo