پیاز گل زنبق یا آیریس (iris)
پیاز گل زنبق یا آیریس (iris)
خانواده: Iridaceae زنبقیان
توضیح مختصر:یک گل بسیار زیبا که پیاز این گل را شرکت بذرکو در رنگ های مختلف در اختیار دوستان و بازدید کنندگان قرار داده است . زنبقهای پیازدار معمولا به ردههای زنبقهای هلندی، آلمانی و اسپانیایی تقسیم بندی میشوند که معمولا بسیاری از گلخانه دارها از آن بعنوان شاحه بریده استفاده میکنند.توجه داشته باشید که پیاز ها همگی درشت دارای بهترین کیفیت ممکن و به دور از هرگونه قارچ و بیماری می باشد
مقدمه ای بر گل زنبق یا آیریس (iris)
گیاه زیبا و بلندقد زنبق، به تبعیت از نام قدیس یونانی (آیریس) نامگزاری شده که در داستانهای اساطیری به کشیدن رنگینکمان با رنگهای جادویی شناخته میشود.
هر باغبانی به این گیاه چندساله علاقه دارد. این گیاه، مقاوم و قابل اطمینان بوده و پرورش آن آسان است. زنبقها، پروانه و مرغ مگسخوار را به سمت خودشان جذب میکنند و گلهای زیبایی بر رویشان میروید که میتوانند از روی شاخه بریده شوند.
بیش از 300 گونه در سردهی زنبق وجود دارد. معروفترین گونهها، زنبق بلند (حدود 70 سانت) و زنبقهای ریشدار هستند.
این گلهای زیبا سه گلبرگ بیرونی و بزرگ و سه گلبرگ ایستاده و درونی دارند. این گلبرگهای بیرونی میتوانند تاج یا ریش داشته باشند. زنبقهای ریشدار به مواردی اطلاق میشود که موهای نرمی در مرکز گلبرگشان دارند. در زنبق تاجدار، این موها تشکیل یک شانه یا لبه را میدهند.
اکثر زنبقها در ابتدای تابستان گل میدهند. برخی از آنها، علیالخصوص زنبقهای ریشدار، رمنتنت هستند و دوباره در اواخر تابستان هم گل میدهند.
کاشت پیاز گل زنبق یا آیریس (iris)
زمان کاشت این پیازها مناسب برای اوایل پاییز تا اوایل بهارمی باشد.پیازها مستلزم این هستند که دوره سرمادهی مختصری ببینند .اگر کاشت نمیکنید آنها را در مکانی سرد و دور از نور و رطوبت قرار دهید .برای کاشت در گلدان ترکیبی از خاک باغچه+شن وماسه و مواد آلی مثل کمپوست را مخلوط کرده (نسبت مساوری) البته قبل از ان حتما دقت فرمایید که گلدان دارای زهکشی مناسب باشد همچنین برای هر عدد پیاز نیاز به گلدان سایز 12 می باشد و تعداد بیشتر باید گلدان بزرگتر تهیه شود. .
البته برای سال اول میتوانید برای 2 الی 3 پیاز همان گلدان سایز 12 را تهیه کنید.پیاز را در گلدان به شکل درست قرار دهید انتها و ابتدای پیاز کاملا مشخص است و شبیه به کوزه می باشد .حدود 2 الی 3 سانتی متر زیر خاک باشد ولی در فضای آزاد باید سه برابر اندازه پیاز زیر خاک باشد.فاصله بین پیازها هم حدود یک الی دو پیاز فاصله دهید.
مدت 2ماه گلدان را دفضای آزاد قرار دهید تا نیاز سرمادهی تایمن شود.در نظر داشته باشید برف و باران هیچ تاثیری در کم شدن رشد ندارد پس بابتش نگران نباشیدپس از آنکه جوانه ها بالا آمد آن را به جای گرمتر همانند پشت پنجره نور گیر انتقال دهید تا رشد لازم را داشته باشد
نکاتی درباره نگهداری گل زنبق یا آیریس (iris)
زنبقها حداقل نصف روز به آفتاب احتیاج دارند و خاکشان میبایست زهکشی خوبی داشته باشد. اگر آفتاب کافی به آنها نرسد، شکوفه نمیزنند.
آنها کودهای خنثی یا به میزان کمی اسیدی را ترجیح میدهند. اگر خاکتان خیلی اسیدی باشد، با یک مقدار لیموترش آن را شیرین کنید و در تابستان به گیاه آب ندهید، زیرا منجر به پوسیدگی میشود.
زنبقهای ریشدار میبایست زیر سایهی سایر گیاهان قرار بگیرند؛ البته خیلی از آنها در بستر مخصوص به خودشان بهتر رشد میکنند.
زهکشی خاک خیلی مهم است. با استفاده از یک چنگک باغبانی، خاک را به عمق 30 الی 40 سانتیمتر شل کنید و یک لایهی 5 الی 10 سانتیمتری کمپوست را با آن مخلوط کنید.
زنبق را در اواسط یا اواخر تابستان بکارید.
زنبقهای ریشدار ریزوم دارند و میبایست به صورت مقطعی در معرض آفتاب قرار گیرند، یا در اقلیمهای داغ با لایهی نازکی از خاک پوشانده شوند.
ریزومها را به صورت تکی یا گروههای سهتایی بکارید که بین هر دو گیاه نیز میبایست 30 الی 60 سانتیمتر فاصله داشته باشد که این فاصله، به اندازهی گیاه بستگی دارد.
یک سوراخ کمعمق با عرض 25 سانتیمتر و عمق 10 سانت ایجاد کنید. یک لبه از خاک درست کنید و ریزوم را روی این لبه بگذارید، به گونهای که ریشهها از هر دو طرف لبه بیرون بزنند. سوراخ را با استفاده از خاک پر کرده و به آرامی روی آن ضربه بزنید تا سفت شود.
به صورت کامل آب بدهید.
در حین کاشت، بخش بالا را با کود دارای نیتروژن پایین پر کنید و بار دیگر در اوایل بهار کوددهی کنید.
مراقبت
از کود دارای نیتروژن بالا در سطح استفاده کنید و یا فرایند مالچریزی را با استفاده از مادهی ارگانیک انجام ندهید، زیرا منجر به پوسیدگی ریزوم میشود.
ریزومها را در معرض آفتاب قرار دهید. بر خلاف پیاز گلها که در اعماق زمین رشد میکنند، ریزوم زنبقها نیاز به مقداری آفتاب و هوا دارد تا خشک بماند. اگر با مقدار زیادی خاک یا سایهی سایر گیاهان پوشانده شوند، پوسیده خواهند شد. میتوانید یک لایهی نازک از مالچ را در فصل بهار روی خاک بریزید.
برگهای زنبق را اصلاح نکنید. برگها را همانگونه بگذارید تا برای رشد سال آینده فوتوسنتز کنند. نوکهای قهوهایشده را ببرید. همچنین ساقههای گلدهنده را تا پایین و محل رسیدن به ریزوم ببرید تا از پوسیدگی جلوگیری شود.
اگر سرمای زیاد به شاخوبرگ زنبق برسد، آن را نابود کنید زیرا تخم کرم چوب در آن جای میگیرد.
پس از گذشت 2 الی 5 سال، وقتی که گلها خیلی انبوه شدند یا طراوتشان را از دست دادند، ریزومهای سالم را جدا کرده و در خاک تازه بکارید. بهترین زمان برای کاشت دوبارهی زنبقها پس از فصل شکوفهزنی است.
بیماریها/آفات
زنبقها در مقابل آهو و گوزن مقاومت داشته و خشکسالی را تحمل میکنند. درهرحال، آنها در مقابل کرم چوب آسیبپذیر هستند، پس هر سال ریزومها را چک کنید تا سوراخ نشده باشند و موارد آفتزده را دور بیاندازید.
پروانهی گل شاهپسند، مگس سفید، شپشک زنبق، حلزون، شته و نماتود هم میتوانند مشکلساز باشند.
منابع: almanac و americanmeadows
نمونه آموزش های خارجی و کوتاه از کاشت پیاز زنبق
نمونه کلیپ های کوتاه از گل زنبق
محمد مهدی –
سلام با توجه به اینکه این ها گل هستند و رنگ در گل یکی از دلایل استفاده، رنگ زنبق ها رو لطف کنین،ممنون
ناشناس –
مخلوط رنگ های آبی و سفید و زرد میباشد
محمد مهدی –
سلام رنگ گل ها
ناشناس –
درود مخلوط زرد آبی قرمز و سفید
علی قهرمانزاده –
سلام بذرکو.واقعا از شما ممنونم بابت پیازهاتون.ان شالله بزودی عکس پیازهای رشد کرده رو هم میزارم