پیاز گل گلایول یا گلایل سفید (Gladiolus white)

نام محصول: پیاز گل گلایول یا گلایل سفید (Gladiolus white)
زنبقیان
نام های دیگر: شمشیری
توضیح مختصر: گلایول، سرده‌ای از گیاهان گلدار چندساله و از خانواده‌ی زنبق بوده که دارای کورم (ریشه‌ی گوشتالو و پیازمانند که ته آن دارای انبوهی ریشک است) می‌باشد. این سرده در آسیا، اروپای مدیترانه‌ای، جنوب آفریقا و نواحی استوایی آفریقا مشاهده می‌شود.
سرده‌ی گلایول دارای 260 گونه می‌باشد که 250 مورد از آن‌ها بومی مناطق جنوبی آفریقا هستند. حدود 10 گونه نیز بومی منطقه‌ی اوراسیا محسوب می‌شوند. گل‌های گونه‌‌های وحشی و اصلاح‌نشده، از مقادیر خیلی کوچک تا حدود 40 میلی‌متر متغیر هستند و هر خوشه نیز یک یا چند گل روی خودش دارد. گل‌های بزرگی که در بازار موجود هستند، محصول قرن‌ها پیوندزنی، انتخاب و دستکاری شدید هستند.
ساقه‌ها معمولاً انشعاب نداشته و بین 1 الی 9 عدد برگ باریک، شمشیرشکل و شیاردار طولی درست می‌کنند که داخل غلاف پیچیده شده‌اند. پایین‌ترین برگ در حد یک فروبرگ (برگ‌آغاز) می‌باشد. تیغه‌های برگ می‌توانند دارای مقطع صاف یا صلیب‌شکل ‌باشند.
خوشه‌های گل، بزرگ و یک‌طرفه بوده و گل‌های دوجنسه‌ای داشته که هریک دو برگچه در زیر گلشان دارند. کاسبرگ و گلبرگ تقریباً ظاهر مشابهی دارند. کاسبرگ فوقانی بزرگ‌تر بوده و قوسی را بالای سه پرچم گیاه ایجاد کرده است. سه کاسبرگ بیرونی باریک‌تر هستند. گلپوش نیز قیف‌مانند بوده و پرچم‌هایی به پایه‌اش متصل شده‌اند.
تخمدان این گیاه دارای 3 حفره‌ی کوچک بوده و کپسول‌های مستطیلی یا گردی که حاوی دانه‌های ترک‌خورده‌ی قهوه‌ای هستند، نیز در درون آن حفره‌ها قرار دارند. در مرکز آن‌ها یک ساختار گلوله‌مانند خاصی وجود دارد که دانه‌ی واقعی بدون پوشش نرم است. در برخی از دانه‌ها، این ویژگی با رنگ مشکی پوشانده شده است که این دانه‌ها شکوفا نمی‌شوند.
این گل دارای رنگ‌هایی متنوع از صورتی و قرمز گرفته تا بنفش روشن و سفید می‌باشد که نشان‌های رنگارنگی اعم از سفید و شیری تا نارنجی و قرمز روی گل‌ها مشاهده می‌شوند.
گونه‌های مربوط به جنوب آفریقا اصالتاً توسط زنبورهای زبان‌دراز گرده‌افشانی می‌شدند، اما تغییراتی در سیستم گرده‌افشانی گیاه اتفاق افتاده که اجازه‌ی گرده‌افشانی را به سانبرد، پروانه‌ی بید، مگس‌های زبان‌دراز و سایر گونه‌های مشابه می‌‎دهد. در مناطق معتدل اروپا، هیبریدهای گلایلی که دارای گل‌های بزرگ هستند، می‌توانند به وسیله‌ی زنبورهای کوچک و شناخته‌شده‌ای گرده‌افشانی شوند. درواقع، آن‌ها گرده‌افشان‌های خوبی نیستند، زیرا گل‌ها بزرگ بوده و جثه‌ی این زنبورها کوچک است. حشره‌ی دیگری که در این منطقه می‌تواند شهد گلایول را امتحان کند، پروانه‌ی بید است که بسیاری از گل‌های معروف باغی نظیر گل اطلسی، آهار، گل میخک و سایرین را گرده‌افشانی می‌کند.
لاروها و برخی از پولک‌بالان از گلایول به عنوان غذا استفاده می‌کنند.
هیبریدهای بسیار زیادی از گلایول وجود داشته که رنگ‌های متنوع و واریته‌های مختلف دارند. گروه‌های هیبرید اصلی با بهره‌گیری از 4 الی 5 گونه‌ی مختلف به وجود می‌آیند. آن‌ها گل‌های تزئینی زیبایی را می‌سازند.
اکثریت گونه‌های این سرده دیپلوئید بوده و 30 کروموزوم دارند، اما هیبرید گراندیفلورا تتراپلوئید بوده و 60 کرومزوم دارد. دلیل این امر به این موضوع برمی‌گردد که مولد اصلی این هیبرید، گلایول دالِنی است که خودش تتراپلوئید بوده و شامل واریته‌های متنوعی می‌شود.
منبع: wikipedia