بذر گیاه پر خاصیت آرتیشو یا کنگر فرنگی (ارده شاهی)

بذر گیاه پر خاصیت آرتیشو یا کنگر فرنگی (ارده شاهی)

گیاه آرتیشو، کنگر فرنگی یا ارده شاهی با نام علمی  Cynara scoolymus شناخته می شود این گیاه عمر 1 الی 3 ساله داشته و در انواع خاردار و وحشی نیز پراکنده می باشد.اسم این گیاه برگرفته از کلمه ایتالیایی Articiocco  گرفته شده است و از خانواده ASTERACEAE کاسنی ها  جزو گروه سبزیجات می باشد بومی منطقه جنوب اروپا و کناره مدیترانه می باشد و ارتفاع آن بین 1.5 الی 2 متر رشد می کند. قسمت کله گی  خوراکی بوده قطری حدود 5 سانتی متر دارد همین قسمت در زمان گل دهی گلهای فوق العاده زیبا به رنگ بنفش می دهد. غنچه این گیاه خوراکی بوده وباید قبل از گل دهی مصرف و  بصورت آب پز و سالاد در غذاها استفاده شود همچنین در کشور ایتالیا از این گیاه برای پیتزای چهار فصل استفاده می شود.این گیاه در طب نیز بسیار کاربرد دارد و بصورت آمپول یا قطره بنام کوفیتول استفاده می شود

نگهداری و پرورش گیاه آرتیشو یا کنگر فرنگی:

از نظر نوردهی کلا سبزیجات آفتاب دوست هستند این گیاه هم به مستثنی نیست و آفتاب فراوان را دوست دارد از نظر آب دهی خاک باید مرطوب و زمان رشد گیاه آبدهی باید زیاد باشد .بهترین دما برای این گیاه دمای 20 درجه برای رشد می باشد البته دقت فرمایید ما بهترین دما را این عدد قرار دادیم مبنی بر این نیست که بطور مثال در 0 درجه رشدی ندارد!این گیاه حتی به سرما هم مقاوم است ولی بهرحال با کاهش یا افزایش دما در کیفیت محصول تاثیر می گذارد و در یخبندان اگر مدت زمان بیشتری بماند گیاه می میرد بهتر است در مناطق سرد سیر در اوایل بهار کاشته شود .خاک نیز باید رس و شنی حاصلخیز و زهکشی خوبی داشته باشد .خاک باغچه برای آن خوب می باشد

مصارف درمانی و خواص گیاه آرتیشو یا کنگر فرنگی:

۱-ترشح صفرا از کبد را افزایش می‌دهد.
۲-تقویت اعمال کبد.
۳-جلوگیری از تجمع چربی در سلولهای کبدی، تحریک کلیه در دفع اوره و کلسترول.
۴-پایین آوردن کلسترول وتری گلیسیرید خون.
۵-درمان یرقان؛زردی، قولنج کبدی، سنگ کیسهٔ صفرا، آب آوردن شکم.
۶-درمان سنگ کلیه، قولنج کلیه، درمان ازدیاد اورهٔ خون .
۷-درمان بیماریهای پوستی خارشدار.
۸-تب‌بر است. و نیزدر درمان رماتیسم و یبوست موثر است

آشپزی با آرتیشو:
چگونه از این گیاه استفاده کنیم؟
از این گیاه برای انواع ترشی، استفاده در سالاد، استفاده در پخت و پز غذا خصوصا در پیتزا و لازانیا می توان استفاده کرد
قسمت برگ و قلب یا همون وسط آرتیشو استفاده میشه.میتوانید آرتیشو رو آب پز کنید و بعد وسط اونو برش داده و با سرکه یا آبلیمو بخورید.
میتونید برگهای اونو خام استفاده کنید و در سالاد بریزید
آرتیشو یکی از بهترین مواد در درست کردن لازانیای سبزیجاته و میتونید قسمت وسط اونو در لازانیا بریزید.
برخی از خواص بی نظیر آرتیشو:
کبد رو تمیز میکنه و از جمع شدن چربی در اونجا جلوگیری میکنه و کسایی که کبد چرب دارن میتوانند از این گیاه استفاده کنند
موجب دفع ادرار میشود
باعث هضم غذا میشود
نیروی جنسی رو افزایش میدهد
کلسترول خون رو پایین میارد
آرتیشو یک گیاه لاغری است!و کسایی که میخواهند لاغر بشوند از این گیاه استفاده کنند.
نکته مهم:مثل همه خوراکها آرتیشو هم ممکنه ضرر داشته باشه.آرتیشو یک گیاه گرمه و در بدن برخی از آدما ممکنه تولید سودا کنه که برای رفع سودا باید آرتیشو رو با سرکه بخورید.
همچنین ممکنه بعضیا طعم آرتیشو به دلشون نشینه ولی به خاطر خواص بسیار زیادش قرصها و کپسولهای اون هم موجوده
 ارزش غذایی آرتیشو در هر 100 گرم
ویتامین A     0   
کلسیم     4
ویتامین B6     5  
منیزیم     15   
ویتامین C     19
آهن     7
ویتامین B12     0
قند     1
فیبر     5
پتاسیم     370
سدیم     94
کلسترول     0
کالری     47
پروتئین     3.3
کربوهیدرات     11
چربی های اشباع شده     0
چربی های اشباع نشده     0.1

روش پخت آرتیشیو:

انتهای آرتیشوها را که به شکل ساق است با کارد می بریم . آرتیشوها را در ظرف محتوی آب می ریزیم و چند دقیقه تامل می کنیم تا خاک و شنی که لای برگ های آنها است ، رسوب کند . بعد آنها را می شوئیم . ظرف دیگری را آب می کنیم ، کمی نمک و یکی دو قاشق روغن زیتون و کمی سرکه در آن می ریزیم ، آرتیشوها را در ظرف می ریزیم ، در ظرف را می بندیم ، می گذاریم آب جوش بیاید .
بعد حرارت را ملایم می کنیم تا آرتیشوها پخته شوند . هر وقت برگ های آرتیشو به راحتی کنده شد ، پخته شده است . طبخ آرتیشو به این طریق کمی طولانی است ، بهتر است در دیگ زودپز پخته شود. برای این کار بعد از شستن و تمیز کردن آرتیشو کمی آب در دیگ می ریزیم ، کمی روغن زیتون و کمی سرکه و نمک اضاف می کنیم . آرتیشو را در دیگ قرار می دهیم و در آن را محکم می بندیم ، تقریبا آرتیشو بعد از خبر کردن دیگ به مدت 10 تا 15 دقیقه می پزد.

منابع:
beryooni.com
https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1_%D9%81%D8%B1%D9%86%DA%AF%DB%8C
https://en.wikipedia.org/wiki/Artichoke
//idraw.mihanblog.com/post/45
//groohashpazi.blogfa.com/post-7453.aspx